آیا حفره های لایه اوزون در حال بسته شدن هستند؟ - وبلاگ بارسلونا

به گزارش وبلاگ بارسلونا، هفته گذشته، سرویس نظارت و رصد اتمسفری کوپرنیک اتحادیه اروپا (CAMS) بیان کرد که حفره ای در لایه اوزون و بر فراز قطب شمال، که گمان می رود بزرگترین حفره گزارش شده لایه اوزون تا به امروز باشد، بسته شده است.

چرا این حفره بسته شد؟

بعضی تصور می نمایند که حفره لایه اوزون به دلیل محدودیت ها و اجرای قرنطینه در سراسر دنیا و تعطیلی صنایع و کاهش آلودگی ها در اثر شیوع کرونا بسته شده است، اما این فرضیه درست نیست.

گزارش های محققان می گوید، بسته شدن حفره لایه اوزون به دلیل پدیده ای به نام گردباد های قطبی است.

اهمیت لایه اوزون در چیست؟

اوزون از نظر شیمیایی، یک مولکول متشکل از سه اتم اکسیژن است که به شکل عمده در جو بالای زمین و منطقه ای به نام استراتوسفر یافت می گردد. فاصله لایه اوزون با سطح کره زمین بسته به موقعیت جغرافیایی چیزی در حدود 10 تا 50 کیلومتر از سطح زمین است.

زندگی موجودات زنده و انسان ها بر روی زمین متکی به لایه اوزون است. لایه اوزون با جذب تشعشعات مضر اشعه ماوراء بنفش از خورشید زندگی را برای جانداران ممکن می نماید. تخریب و نابودی مولکول های اوزون یک تهدید بسیار خطرناک و عظیم برای زیست جانواران و زندگی انسان ها بر روی زمین است و می تواند به زندگی ما بر روی این سیاره سرانجام دهد. پرتوهای اشعه ماوراء بنفش خورشید می تواند باعث سرطان پوست، سایر بیماری های خطرناک و تغییر شکل تمامی جانداران و گیاهان گردد.

حفره های لایه اوزون چه هستند؟

حقیقت این است که سوراخ یا حفره ای در لایه اوزون واقعا وجود ندارد! به این معنا که لایه اوزون واقعا سوراخ نیست. بلکه اصطلاحی است که اشاره به منطقه مشخصی در استراتوسفر دارد که غلظت لایه اوزون در ماه های معینی از سال در آن جا به شکل چشم گیری کاهش پیدا می نماید.

حفره های لایه اوزون که اغلب در خصوص آن صحبت می گردد، به کاهش غلظت لایه اوزون بر فراز قطب جنوب اشاره دارد که هر سال در ماه های سپتامبر، اکتبر و نوامبر شکل می گیرد. این حفره های لایه اوزون به دلیل مجموعه ای از رخدادهای خاص هواشناسی و شیمیایی که در قطب جنوب رخ می دهد به وجود می آیند و می توانند به اندازه حدود 20 تا 25 میلیون کیلومتر مربع گسترش پیدا نمایند.

چنین حفره های عظیمی در قطب شمال هم مشاهده می شوند، اما به دلیل دمای گرم تر قطب شمال نسبت به قطب جنوب، میزان تخریب لایه اوزون از نظر اندازه در شمال بسیار کمتر است.

چرا سال جاری حفره لایه اوزون در قطب شمال به این اندازه عظیم بود؟

سال جاری فرآیند نازک شدن لایه اوزون در قطب شمال بسیار بیشتر از قطب جنوب بود. دانشمندان بر این باورند که شرایط جوی غیرمعمولی، از جمله تغییر دمای انجماد در استراتوسفر، یکی از اصلی ترین دلایل تخریب بیشتر اوزون در قطب شمال است.

درجه هوای بسیار سرد و پایینی که تا زیر منفی 80 درجه سانتیگراد هم می رسد، نور و حرارت خورشید، بادهای شدید قطبی و وجود مواد آلاینده ای مانند کلروفلوروکربن ها (CFC) اصلی ترین عوامل تخریب لایه اوزون در قطب شمال هستند.

در این باره بخوانید:

اتفاقی که دانشمندان را شگفت زده کرد؛ کرونا باعث سکوت زمین شده است

نفس ِزمین چاق شد؛ کرونا باعث کاهش بالای انتشار دی اکسید کربن شد

لایه اوزون چگونه ترمیم می گردد؟

طبق ارزیابی های علمی اجرا شده بر روی داده های به دست آمده از تخریب اوزون در سال 2018 ، لایه اوزون از سال 2000 با سرعتی 1 تا 3 درصدی در بخش هایی از استراتوسفر طی دهه 2000 میلادی تا به امروز ترمیم شده و بهبود یافته است.

با این سرعت ترمیم به دست آمده از داده ها، پیش بینی می گردد که لایه اوزون بر فراز نیمکره شمالی و مناطق استوایی تا حدود سال 2030 میلادی کاملا بهبود پیدا کند و به دنبال آن لایه اوزون بر فراز نیمکره جنوبی هم تا حدود سال 2050 میلادی و در مناطق قطبی تا سال 2060 میلادی ترمیم گردد.